Webinar 5: Van audit naar implementatie met Vattenfall

Welkom! Dit is de vijfde webinar van deze zomer. De vijfde in de editie van het stappenplan naar EEA compliance. En deze keer gaan we natuurlijk hebben over van audit tot implementatie. En daarvoor hebben we Glenn vanuit Vattenfal aangehaakt. Voor iedereen die mij nog niet kent het standaard praatje. Maar ik ben Marijn van der Laan, commercieel directeur bij Cardan. En voor iedereen die dat ook nog steeds nog niet weet. Een paar huishoudelijke mededelingen. De sessie wordt opgenomen, dus die komt later op de website. Het transcript daarvan komt ook later op de website en ook de video van de webinar, die komt later op YouTube te staan. Dus weet dat je alles ook weer terug kan luisteren, zien en lezen. De vragen die kan je doorsturen in de Q&A-functie van deze webinar. Als het goed is zie je die of links of onderin je scherm. Je mag echt alle vragen stellen, ook wanneer je wil. Dus tijdens Glenns praatje zal ik ervoor zorgen dat ik de chat in ieder geval daarbij houd. En we nemen natuurlijk aan het eind van de webinar nemen we ook ruimte om vragen te beantwoorden, dus eventueel tussendoor, maar zeker aan het eind en andersom ook te weten. Ja, je kan natuurlijk ook de slides zul je niet letterlijk zo krijgen, maar naderhand zullen we je natuurlijk altijd meer informatie sturen over dat het allemaal op de website en op YouTube te vinden is. Mocht je alles willen teruglezen, zien of luisteren. Maar vandaag heb ik dus, zoals ik al een aantal keer zei, een gast. Glenn, ontzettend leuk dat je dat je er bij bent! Je bent wel projectmanager Agile... Projectmanager Agile & Project Management Ja, je struikelt er bijna over. Goed, goed dat je erbij bent. Ik denk dat het leuk is om heel eventjes. Kort uit wie je bent, wat je doet. En hou vooral het inhoudelijke voor straks. Dat zal ik helemaal doen. Ja, Glenn van Hulst, ik ben dus projectmanager bij Vattenfall. Nou, zoals je zelf al aangaf agile en projectmanagement. Wij zijn eigenlijk een afdeling binnen de organisatie die over de gehele organisatie ingezet kan worden om projecten of programma's te helpen om meer structuur aan te brengen en eigenlijk tot een goed resultaat te brengen. Dus dat is eigenlijk even heel kort in een notendop over mijn functie. En dan wat dat met toegankelijkheid te maken heeft, dat we bespreken we verder straks. Top! Thanks! Dank je wel. Gaan we gauw door En dat betekent dat we het vandaag eigenlijk vooral dus gaan hebben over, nou ja, van een eerste audit tot aan implementatie. Dat doen we natuurlijk in de vijfde zomer webinar stappenplan naar EEA compliance van audit tot implementatie. Dat doen we natuurlijk met even een kleine korte terugblik, zoals de afgelopen webinars steeds dat we dat deden. We begonnen ooit zo'n vijf weken terug met wat, wanneer en hoe De European Accessibility Act, ook wel Richtlijn (EU) 2019/882 genoemd. Het gaat er vooral om dat die 87 miljoen mensen misschien tegen de 88 miljoen mensen die ook een beperking, liever gezegd van uitdagingen hebben, dat die ook autonoom mee kunnen doen in het Europese dan wel digitale en fysieke speelveld. Dat ze gebruik kunnen maken en dus autonoom kunnen leven. En die is 28 juni dit jaar is die natuurlijk ingegaan. En wat betekent dat nieuwe producten en diensten die dus moeten voldoen aan de European Accessibility Act en dat we ook nog een periode van zo'n vijf jaar is om er zeker voor te zorgen dat alles wat je als producten en diensten levert aan de consument en dat dat toegankelijk is, wat valt daar dan allemaal onder? Ja, dat zijn een hele hoop onderdelen, maar vooral even de scheidslijn tussen producten en diensten. Dat zijn die computers. en besturingssystemen, betaal en zelfbediening terminals. Nou, ik kan natuurlijk alles op gaan noemen, maar dit zijn de belangrijkste elf grote overal onderdelen en daar zijn natuurlijk dan ook weer uitzonderingen op. Dus meer voor de micro ondernemingen. En die fundamentele wijziging of die disproportionele last indien daar daadwerkelijk sprake van is. En dan moet je dat natuurlijk ook wel laten zien aan een toezichthouder dat dat zo is. Dus dat als er een hele grote fundamentele wijziging zijn voor je product of dienst, dat je moet laten zien wat dat dan betekent, wat dat betekent voor je organisatie, zodat je daar een uitzondering op zou kunnen krijgen. Maar dit zijn de uitzonderingen. En dan terug wat we vorige week over die WCAG, toen we even dieper inging op de WCAG wat dat eigenlijk voor onderdeel is binnen de European Accessibility Act En dat is eigenlijk dus vooral dat er automatische onderzoek toetsingen gedaan kunnen worden op toegankelijkheid, met name dan digitale toegankelijkheid. Dat daar dat dat een klein onderdeel is binnen de WCAG zowel niveaus A, dubbel en triple A. En dat die WCAG ook weer binnen de EN 301 549 Ook wel alles rondom de EAA een onderdeel is. Dus er speelt natuurlijk de WCAG was echt het digitale aspect waar we op ingezoomd hebben, maar daarbuiten ook het pakketje van een van een product of de handleiding van een Ikea kast, al dat soort dingen, daar moet ook over nagedacht zijn. Nou, dat zijn natuurlijk fysieke aspecten van digitale of sowieso van toegankelijkheid. Dan is WCAG nog maar een klein onderdeel ervan. We gaan door naar die methodologie voor compliance voordat we dat doen gooien we er natuurlijk even een poll uit. En die poll, die had ik klaargezet. Ik kan hem nu even niet zo heel snel terugvinden, maar reageer anders vooral in de Q&A Want ik ben wel heel erg benieuwd als het gaat over ja over methodologie of er al een methode is die jullie binnen de organisatie gebruiken of dat je zelf een methode gebruikt of hebt ontwikkeld om toegankelijkheid mee te nemen in de organisatie. Gebruik je ISO of gebruik je hele andere manieren om ervoor te zorgen dat je compliant bent aan de EAA. Want het is natuurlijk belangrijk dat je een soort systematische aanpak creëert. Dat is essentieel om niet alleen maar toegankelijkheid, dat geld voor een hoop onderwerpen, om dat goed binnen de organisatie te embedden en te borgen. Nou verder in ieder geval nu. En ik ga dadelijk naar de Q&A kijken. Om te beginnen even met die EAA compliance methodologie. Die zetten we voor deze webinar even uiteen in vijf stappen en de eerste stap is laten we starten met die toegankelijkheidaudits. Ook omdat het natuurlijk in deze webinar gaat over van audit tot compliance. Start dus met die toegankelijkheidsaudits, dus ook wel het in kaart brengen van de huidige situatie dus hoeveel digitale dienstverlening is er nou voor digitale producten, hoeveel producten en dienstverlening is er überhaupt? Hoe ziet dat digitale landschap er eigenlijk uit? Nou, vervolgens ook het identificeren van toegankelijkheidsproblemen door middel van de audit en vanuit daar ook meten van je soort compliance status. Ook wel waar ben je nu, waar sta je nu? Hoe toegankelijk is de organisatie op dit moment? Vanuit daar kunnen we door naar een gap analyse en prioritering. Dus dan is het eigenlijk zaak om de huidige situatie te vergelijken met waar je heen wil. Dus wat ook wel de EAA vereisten zijn, dus de European Accessibility Act vereisten. Nou, vervolgens ga je de belangrijkste gaps identificeren. Dus waar ligt de prioriteit en dus ook vervolgens het prioriteren van verbeteringen op basis van impact en haalbaarheid. Daar volgt een derde stap. En die derde stap, ook wel de actieplan en roadmap. Je weet in ieder geval welke acties je moet gaan uitvoeren, hoe ga je ervoor zorgen dus welke processen ga je doorlopen? Welk actieplan doorloop je? Daarvoor is het belangrijk dat je dus een gedetailleerd actieplan ontwikkelt en vervolgens ook realistische tijdlijnen opstelt. Vervolgens kan je tot slot de resources en de verantwoordelijkheden wie pakt wat nou op en met welke middelen, kan je toewijzen? Je hebt ook een roadmap zoals ik die al eerder heb laten zien en ook over drie slides ga laten zien. Dat is een roadmap die overkoepelend over de organisatie gaat. Dus wat doe je met European Accessibility Act binnen je hele organisatie? Dit gaat echt specifiek over die ene audit of meerdere audits. En is het daadwerkelijk technisch of op content aanpakken van toegankelijkheidproblemen. Daarna stap drie... onee stap vier: Implementatie en validatie. Dat is ook het uitvoeren van de geplande verbeteringen. Het valideren van resultaten en iteratief verbeteren waar nodig. Dus echt van actieplan en roadmap tot actie overgaan. Dat is vooral stap vier. Om tot slot te eindigen met stap vijf. En natuurlijk kunnen een hele hoop stappen ook al... ...zeker als het gaat over de volledige toegankelijkheid van de organisatie, kunnen hierna nog komen. Maar om het behapbaar te maken de vijfde en laatste stap binnen deze compliance methodologie en dat is ook wel de monitoring en continue verbetering en continue verbetering zegt het natuurlijk al. Je moet gewoon continu doorwerken met daar waar je mee bezig bent. Dus op het moment dat je verbeteringen door hebt gevoerd dan moet dat ook wel de standaard gaan worden voor een hele hoop nieuwe applicaties, nieuwe onderdelen, nieuwe technische vereisten en binnen deze vijfde stap is het belangrijk dat die processen opgezet worden voor de monitoring. Doe ik dat misschien maandelijks, doe ik dat met bepaalde projectmanagement tools, doe ik dat met hele andere mogelijkheden. In ieder geval moet het duidelijk zijn, zodat het herhaaldelijk terugkomt. De tweede is ook het borgen van toegankelijkheid in de reguliere workflows. Maar dat zei ik al. Je wil gewoon weten of je nieuwe componenten moet maken. Ik kan me goed voorstellen, Glenn bij Vattenfall, dat jullie ook de hele tijd weer nieuwe componenten in de website en voor de dienstverlening creëren. Nou, dan wil je natuurlijk dat dat ook weer toegankelijk blijft. En dat daarvoor is die continue verbetering, of die monitoring belangrijk. En zoals ik al zei, roadmap technisch kan je dus ook naar een voorbeeld actieplan en dit zou dat voor de hele organisatie zijn. En wat ik net benoemde die vijf stappen, die bevinden zich eigenlijk tussen. Laten we zeggen stap vijf en stap twaalf ongeveer in en vervolgens bij een fase vier zou je echt naar veel meer die monitoring gaan. Dus dat is de vijfde stap die ik net al uitlegde. De audit deliverables. Wat ook belangrijk is voor een goede audit en de output vooral daarvan is dus ook een gedetailleerd overzicht van die toegankelijkheid problemen. Dus die stappen. Na de audits, wat je dan precies moet gaan doen om compliant te kunnen worden is het belangrijk natuurlijk dat die output van de audit op een goede manier is opgesteld. Dus het overzichtelijk en gedetailleerd overzicht van toegankelijkheid problemen. Het is ook wel de classificatie van issues, zodat je een goede prioritering aan kan brengen. Wat de derde stap natuurlijk ook meteen is. Dus de prioritering op basis van de impact voor gebruikers. Dat doen wij. In onze huidige onderzoeken doen we dat inmiddels ook sinds januari, dat we een impact analyse in ieder geval geven op de toegankelijkheidsproblemen die we vinden. Dus of de impact groot is of laag voor de eindgebruiker. Dus betekent ook wel vaak dat grote impact betekent vaak grote impact ook op je eigen organisatie. Omdat er misschien veel moet veranderen of structureel iets moet veranderen. Een lage impact is vaak misschien al tekst. Het is in ieder geval wat makkelijker ook op te lossen. Laaghangend fruit, de baseline metingen dus voor een toekomstige vergelijking is het belangrijk om van een soort nulmeting naar een één meting misschien wel een twee meting te gaan, zodat je in ieder geval heel duidelijk de stappen ziet die je moet zetten op toegankelijkheid. En de concrete aanbevelingen natuurlijk voor verbeteringen. Dat is waar je vervolgens mee aan de slag gaat. Vervolgens ga je dus naar die audit best practices, dus representatieve sampling Combineer methode, betrek de juiste expertise en documenteer grondig. Dus, daarbij is het vooral belangrijk dat, je wil van die audit de volgende stappen kunnen zetten. Dus daarvoor is die eerste representatieve sampling dus een goede steekproef die het aantal pagina's en functionaliteiten die in de website zitten of in een applicatie of in een document dat die allemaal gecheckt zijn, zodat je vervolgens ook naar de juiste teams en de juiste mensen alles uit kan zetten. Vervolgens is het ook belangrijk dat je misschien wel methode combineert. Denk aan wat het plaatje eerst al was of misschien wel automatische tools en die combineren met een grondige, diepgaande en manuele audit op toegankelijkheid. En de juiste expertise is natuurlijk belangrijk. Dus dat zijn ervaren toegankelijkheid specialisten. Maar dat zijn ook domein experts binnen de organisatie die juist de context heel goed begrijpen van oké, wij hebben ons componenten, we zijn misschien wel verantwoordelijk voor enerzijds de webwinkel of ook wel het afrekenen binnen de omgeving. Wat moeten we daarvoor doen? Wij weten wat de technische aspecten zijn binnen al onze componenten waar we verantwoordelijk voor zijn. Ik denk dat we op deze manier de problemen best kunnen oplossen door de juiste expertise bij elkaar te brengen, zorg je er ook voor dat je heel makkelijk naar toegankelijkheids oplossingen kan werken. En dat ook allemaal makkelijker binnen het proces natuurlijk. En de laatste documenteer grondig, dus dat geldt natuurlijk voor de organisatie in zijn geheel. Wil je een goede toegankelijkheid verklaring opleveren of wil je voldoen aan sowieso de European Accessibility Act. Maar zeker als het gaat over die toegankelijkheids- oplossingen en de eerdere problemen. Dan wil je enerzijds van leren, maar je wilt dus ook ervoor zorgen dat je in de toekomst vooral, vooral de hele tijd werkt aan die toegankelijke dienstverlening en producten. Daarvoor is documentatie natuurlijk ontzettend belangrijk. Dat je niet dezelfde problemen en niet dezelfde fouten maakt als dat je eerder deed. En die volgende stap gaat echt dus over de gap analyse en ook wel de prioritering. Dus na de audit weet je wat de toegankelijkheidsproblemen zijn en de volgende stap is dus het analyseren van de gap en bepalen van prioriteiten. Gaan we onder andere kijken naar die mapping, naar EAA vereisten. Dus wat zijn de belangrijkste vereisten? Dat zijn dus drie, dus koppel geïdentificeerde issues en specifieke EAA vereisten. Identificeer gebieden waar je volledig, gedeeltelijk of nog niet compliant bent en documenteer eventuele uitzonderingen of speciale gevallen. Dus dat is echt het mappen van waar moet ik exact aan voldoen? Ook wel een soort van finishlijn. Daarna de impact assessment dus ook wel. Beoordeel de impact van elk issue op gebruikers met beperkingen, dus die wordt in eerste instantie ook al bij die audit gedaan. Je wil natuurlijk daarna ook plotten op je eigen componenten. Oké, en samen met de experts binnen teams bijvoorbeeld. Oké, is dat echt de impact die we of het makkelijkst op kunnen lossen, of hoe groot is die impact nou exact? Dat je daar een goed beeld van hebt, dat kan je ook natuurlijk meenemen vanuit de audit. En je kan er ook daarna nog een kleine plot op maken en schat het aantal getroffen gebruikers kan je inschatten, dus ook wel het percentage van je huidige consumenten klanten. En evalueer de ernst van de barrière, dus ook wel is het op dit moment een groot probleem, dan moeten we het daadwerkelijk oplossen. Is het nog niet een extreem groot probleem in bijvoorbeeld het kunnen afrekenen van een product, maar is het een soort side step, dan kan je die prioritering natuurlijk ook wat lager leggen. En volgens de haalbaarheidsanalyse is het daadwerkelijk haalbaar om al die complexe of om in ieder geval alle problemen op te lossen. Dus dan ga je veel meer kijken naar de complexiteit. En hoeveel tijd het ook vergt van een team of een contentmaker. Om ervoor te zorgen dat de toegankelijkheid problemen dat opgelost worden. Dat een afbeelding alle tekst krijgt, dat een video ondertiteling krijgt. Hoe groot is die haalbaarheid eigenlijk? Bij PDF's zien we dat heel vaak, dat er heel veel PDF's op een website staan, maar die binnen een maand, ik noem maar even wat, toegankelijk gemaakt moeten worden voor een hele hoop organisaties is dat of niet haalbaar of niet betaalbaar Nou, dan kan je natuurlijk wel een hele belangrijke haalbaarheidsanalyse maken. Oké, luister, binnen een maand kunnen we misschien vijf pdf's toegankelijk maken. Latenwe daar dan of de focus op leggen en de rest van de website halen tot het moment dat ze wel toegankelijk zijn. Kan een mogelijke, ik geef maar een voorbeeld en natuurlijk evalueer benodigde resources en dat is de tijd, expertise en budget en identificeer afhankelijkheden en technische beperkingen. Belangrijk voor die haalbaarheidsanalyse. Nou, dan wil je natuurlijk eigenlijk weten wat ik me heel goed kan voorstellen. Hoe ga ik dan in hemelsnaam zeggen wat de hoogste prioriteit heeft? Nou, daar hebben we over nagedacht bij Cardan. En dat kan je natuurlijk doen met een prioriteiten matrix. Dus een hoge impact op lage impact op de eindgebruiker ten opzichte van de haalbaarheid. Gemakkelijk is goed te doen of haalbaarheid moeilijk. Dan krijg je of de quick wins dus die snel op te lossen zijn en tegenover grote projecten dus dat misschien een hele structuur veranderd moet worden ten opzichte van een lage impact. Eenvoudige verbeteringen, dat kan een ik noem wederom het voorbeeld een all tech zijn of te heroverwegen, dus dan is het een lage impact. Maar heel moeilijk ja, ga je daar dan daadwerkelijk prioriteiten opleggen? Dus de quick wins hebben dus enerzijds hoge prioriteit, kan je direct aanpakken en er kunnen ook al teksten zijn, maar kan ook kleurcontrast verbeteren zijn. Een groot project dus, wat ik al zei hoge prioriteit, maar vereist dan een grote planning en dat een voorbeeld kan zijn dus wel meer richting in de herontwerp van misschien een check out proces. Dus het betalen van een product op een een e-commerce platform of complexe interactieve componenten en de derde dus de eenvoudige verbeteringen. Nou, dat kunnen hele kleine documentatie updates of iets dergelijks zijn. Die krijgen vaak ook wel medium prioriteit en de laatste te heroverwegen, lage prio en dat kunnen volledige redesign van weinig gebruikte functionaliteiten zijn. Door naar het actieplan. Dat is de volgende stap. Belangrijk hierin zijn duidelijke doelstellingen. Specifieke, meetbare compliance doelstellingen dus. En die zijn natuurlijk afgestemd op de EAA en op de EAA tijdlijn. Geef jezelf daarin mijlpalen en deadlines. De tweede gedetailleerde actiepunten. En daar bedoelen we eigenlijk vooral mee. Dus concrete taken per issue, per team. En ook belangrijk om een goede validatie te hebben van acceptatiecriteria. Dus wanneer zijn we ook tevreden? De derde en dat gaat over resouce- allocatie, de benodigde expertise en capaciteit dus gewoon echt puur kijken naar budget en tijd en de laatste verantwoordelijkheden. Nu is dat het wel onder duidelijke eigenaarschap per actie en ook wel betrokken teams en stakeholders. Dus wie is voor welk onderdeel verantwoordelijk? En kan ik ook bepaalde issues bij het development team of een ux team of welk team dan ook. Roadmap voorbeeld in verschillende stappen in ook wel drie stappen gaan we eerst kijken naar dat fundament neerleggen is belangrijk voor de roadmap. Dus door eerst awareness te creëren binnen de organisatie, beleid en richtlijnen ontwikkelen, quick wins implementeren en expertise opbouwen. Dat is belangrijke eerste stap voor het neerleggen van het fundament om vervolgens naar meer systemische verbeteringen te werken. Dus grotere projecten starten en faseren. Dus dat. Denk weer terug even aan die matrix die ik net liet zien technische schuld aanpakken, processen aanpassen en leveranciersmanagement. Dus bij die laatste kijken heel erg naar oké, welke tools worden nu bijvoorbeeld op de website gebruikt? Of als ik een product heb dat ik ook weer verkoop aan een consument, is daar een CE markering eigenlijk voor? Waar is die andere documentatie om te laten zien dat ook die leverancier waarvan jij het product uiteindelijk aan de consument levert, dat dat toegankelijk is? Daar heb jij een verantwoordelijkheid in. En die leverancier. En de derde de integratie en borging. Toegankelijkheid integreren in ontwikkelingsprocessen, monitoring implementeren, feedback loops creëren. Maar dus vooral belangrijk dat je continu moet verbeteren En dat je dus monitort. Dan heb ik een aantal tips voor is die succesvolle roadmap creëren voor jezelf. Want er zit een heel actieplan, er is een audit uitgevoerd. Vervolgens ga je dus echt aan de slag. Ja, dan is het belangrijk dat binnen zo'n succesvolle roadmap je ook wel realistisch bent. En hoewel ik zelf heel erg positief ben in een hele hoop dingen en vaak niet per se heel realistisch ben in mijn eigen tijd, is hier zeker wel heel erg belangrijk. Dus hou dan rekening met bestaande projecten en capaciteit die er is en plan ook buffers voor onvoorziene uitdagingen en wees eerlijk over wat er haalbaar is. Betrek daarbij natuurlijk ook stakeholders. Dus dat management en team weet wat er allemaal te organiseren valt, dat er goed gecommuniceerd wordt over de voortgang en de uitdagingen. En dat bijvoorbeeld. En misschien heeft nog niet iedereen het gezien, maar ik heb gisteren ook onder andere op LinkedIn gedeeld. Er zijn nu vier Franse supermarktketens en die zijn dus aangeklaagd door een aantal organisaties. Dat hun websites en apps nog niet toegankelijk zijn. Vervolgens hebben die vier Franse supermarkten die hebben dus te horen gekregen van de rechter Oké, luister, jullie hebben tot 1 september om alle issues op te lossen. Nou, dat is sowieso niet realistisch, want het zijn heel veel issues. Dat ging bijvoorbeeld over alle teksten. Dan gaan wij eens even met een heel team alle afbeeldingen op de website langs om te kijken waar er alt-tekst onder zit. Maar een klein onderdeel van Het is ook nog zomer, dus ik kan me voorstellen dat een hele hoop mensen op vakantie zijn en dus niet bereikbaar. Dus misschien niet helemaal realistisch, maar het is wel hierin zeker belangrijk in die korte periode die zij nog hebben om de stakeholders erbij te betrekken en goed te communiceren over de voortgang en uitdaging. Denk incrementeel dus. Dat zijn vooral kleine stappen en behapbare stappen maken. En natuurlijk vooral wat ik net ook al zei leren van fouten. En uiteraard cliché, maar successen vieren. Want alleen op die manier gaat het ook veel meer leven in de organisatie. Wat er nu tot nu toe vaak nog mist. Want je wil die awareness hebben en je wil ervoor zorgen dat iedereen weet wat er gevraagd wordt. En zeker als het gaat over compliant zijn aan de Europeanen Accessibility Act. En de laatste en die is ook al teruggekomen in een aantal slides hiervoor. Maar documentatie is echt van essentieel belang. Vervolgens gaan we door naar die implementatie en validatie. Dus nu komt het moment waarbij we dus eigenlijk van implementatie van verbeteringen naar validatie van de resultaten gaan. Belangrijk bij implementatie is dat je daar eigenlijk ook een aanpak in noemen met een hele hoop woorden waarvan ik ook kan voorstellen dat je denkt ja maar een aanpak, een hele methode, noem maar op. Je kan echt ook al heel klein beginnen en elke aanpak, elke methode is goed, als je het maar bepaalde stappen natuurlijk doet. En als je die documentatie maar uiteindelijk regelt, zodat je een goede toegankelijkheidsverklaring kan schrijven. En zodat je natuurlijk naar een toezichthouder ook gewoon heel duidelijk bent wat je allemaal hebt gedaan op toegankelijkheid. Kijk bijvoorbeeld naar je kan een agile implementatie kan je pakken. Ik ben heel benieuwd Glenn, hoe je dat met agile natuurlijk doet, want dat werkt natuurlijk ook in korte sprints of iteraties en lever je incrementele verbeteringen. Als we vervolgens naar die kennisdeling en ondersteuning gaan. Dan zorg je natuurlijk ook voor expertise binnen implementatie teams of bied je richtlijnen en voorbeelden. En wil je natuurlijk die kennisdeling ook faciliteren binnen teams, zodat teams ook van elkaar kunnen leren op dit onderwerp. En ten derde wat belangrijk is bij die implementatie is de kwaliteitscontrole. Dus wil of toegankelijkheid testen op een continue bodem, wil je dat creëren? Dat kan door middel van een externe partij of door mensen binnen de organisatie veel meer kennis te geven, kom je ook weer terug op dat stapje kennisdeling en dat je ervoor zorgt dat je continu test op meerdere momenten. Dus dat je ook regelmatig die reviews hebt. En de laatste die stakeholder management, dus het management mee kunnen nemen, teams mee kunnen nemen, goed kunnen communiceren over wat er allemaal bereikt is, maar ook wat er nog allemaal aan gaat komen. Vooral dat laatste is zeker van belang omdat een plan van aanpak eigenlijk moeten hebben voor de European Accessibility Act. En die validatie methodiek vervolgens van implementatie aanpak naar validatie methodiek kan je vier onderdelen meenemen. Dat is ook wel de technische validatie, dus dan ga je veel meer kijken naar het gebruik van tools en methoden, bijvoorbeeld bij onder andere een audit, de gebruikers validatie dus echt het testen met gebruikers met beperkingen en feedback, de feedback daarvan verzamelen over verbeteringen en eventueel ook nog het identificeren van eventuele resterende barrières voor gebruikers. De derde de compliance documentatie binnen die validatie methodiek ook van belang en daar gaat dus wederom over het documenteren van verbeteringen en testresultaten. En de laatste de iteratieve verbetering is het identificeren van resterende issues, maar ook een plan met vervolgacties, voor niet volledig opgeloste problemen. En tot slot, ook wel dus het leren van het proces van toekomstige verbetering. Dit gaat een hele tijd ook over enerzijds monitoren, leren en toepassen. Hoe ziet die monitoring en continue verbetering dan uit? En dit zal de laatste stap zijn voordat ik hem dadelijk over ga geven aan Glenn, maar als we kijken naar die monitoring en continue verbetering, ja dan zijn er gewoon een hele hoop stappen natuurlijk die we nog eigenlijk allemaal op één plek willen creëren. Daar kunnen we een framework van maken en uiteraard noemen we die dan niet moeilijker dan het is, maar een monitoring framework. En binnen het framework zijn er eigenlijk vier onderdelen die elkaar continu kunnen herhalen. En dat is enerzijds, laten we starten bij de reguliere audit. Dat kan dus intern of door een externe partij inschakel het periodiek plannen van continue audits, noem het de her-audits of noem het op een andere manier. Maar dat je ook checkt wat de toegankelijkheid is op dit moment, wat de status daarvan is. Dat je ook gebruik maakt van consistent methodologie zodat je dingen kan blijven vergelijken ten opzichte van de laatste keer. En op die manier dus ook de voortgang kan blijven meten. Daarnaast de tweede ook wel de automatische monitoring. Dus kan je implementeren tools implementeren voor continuous scanning en daar zijn een hele hoop automatische tools voor om de toegankelijkheid te kunnen checken. Die zijn nog niet zo goed dat ze de hele manuele audit kunnen vervangen. Maar ja, wie weet AI gaat ook heel erg snel, dus misschien is dat over twee jaar wel heel iets anders. Heel en of misschien zelfs wel over een jaar. En belangrijk binnen die automatische monitoring dat je ook een integratie hebt met toegankelijkheidchecks in je eigen processen. De derde linksonder dus de gebruikers feedback. Je moet een kanaal creëren voor toegankelijkheids- feedback, zodat gebruikers ook naar jou toe, naar jouw organisatie toe kunnen vertellen waar ze tegenaan lopen. Een van de vereisten natuurlijk ook vanuit de Accessibility Act. Belangrijk ook om die toegankelijkheid klachten te kunnen volgen en analyseren. Dat is de derde, en de laatste. Wat ook bij onderdeel drie hoort is ook het betrekken van gebruikers bij evaluatie van verbeteringen. En de vierde prestatie indicatoren. Het is natuurlijk belangrijk dat je in ieder geval ook dingen kan meten, dus dat je onder andere KPI's definieert voor toegankelijkheid. Dus ook om ervoor te zorgen dat je continu stappen kunt zetten naar een volledig toegankelijke organisatie, volledig digitaal inclusieve organisatie. En dat je die dus ook kunt rapporteren en eventueel ook naar managementlagen kunt delen. Dus binnen die borging in de organisatie voor duurzame toegankelijkheid is borging natuurlijk essentieel. Dus we gaan van monitoring framework naar het borgen van toegankelijkheid, dat je dus ook wel doet. Enerzijds in processen, dus binnen het design en development workflows. Maar ook dat het eigenlijk geïntegreerd is in management processen. Dat het kennisopbouw daar is, dus het trainen en bewust maken van een hele hoop mensen binnen de organisatie en dat er ook interne expertise is zodat wij misschien wel over een jaar of vijf helemaal niet meer nodig zijn omdat het binnen elke organisatie gecreëerd is. Daarnaast governance dus. Belangrijk voor elk onderwerp, ook voor toegankelijkheid, ook voor compliance aan de European Accessibility Act. Daar moeten duidelijke verantwoordelijkheden belegd zijn en moet je er ook voor zorgen dat er een soort, dat er in ieder geval budget is voor toegankelijkheid of het mede mogelijk maken van een toegankelijke dienstverlening. En de laatste wat een van de belangrijkste is, maar ook vaak natuurlijk de moeilijkste. Want cultuur creëren en cultuur behouden is een van de moeilijkste dingen binnen een organisatie. En het is wel belangrijk, zeker met dit onderwerp, dat je inclusief denken promoot. En daarmee geef ik hem heel graag over. Glenn. Ja, hartstikke bedankt! Ook leuk om te horen hoe het vanuit jou, want om heel eerlijk te zijn het stappenplan dat je neerlegt met de vijf stappen van toegankelijkheidsaudit tot aan monitoring. Praktisch gezien kan ik hoe wij het als Vattenfall als project hebben aangepakt dat er wel overheen leggen, dus ik denk dat dat het ook wel leuk maakt als aanvulling hierop zou je anders naar de volgende slide willen gaan, Marijn? Ja, dus eigenlijk vanuit ons toegankelijkheid van start tot implementatie hoe wij dat projectmatig hebben aangepakt binnen Vattenfall. Ik zal jullie daarin meenemen en jullie op basis van onze ervaringen hopelijk wat rijker maken. En hopelijk hebben jullie dan... kunnen jullie er wat van opsteken en het voor jullie eigen organisatie ook gebruiken. Marijn mag ik je weer vragen om naar de volgende te gaan? Ja dus. Wat ik eigenlijk al zei wij hebben het als project aangepakt. Dat betekende ook dat we bij de start een projectteam hebben opgericht. Doel van projectteam was binnen Vattenfall volledig compliant te worden. Dat hield eigenlijk in, wij willen door alle toegankelijkheidstests heen komen op Vattenfall.nl, dus het open domein gesloten domein voor de klanten. Dat is de mijn Vattenfall omgeving en tevens de applicaties, dus de iOS en Android app en de chatbot. Nou, dat hebben wij dus gedaan met een projectteam dat is samengesteld uit, nou ja, eigenlijk multidisciplinair dus. Wij hadden UX designers, content specialisten en developers en die hebben we van tevoren eigenlijk een vier of vijf daagse cursus bij jullie laten volgen Marijn, bij cardan en zo hebben we ze eigenlijk tot zogenoemde WCAG specialisten binnen onze opleiding omgetoverd en eigenlijk als kennis dragers ook kunnen laten fungeren. Wat bij ons binnen de organisatie als start zijnde al heel erg heeft geholpen om kennis te hebben binnen de organisatie en daardoor ook korte lijntjes met de met issues waar we tegenaan gingen lopen. En dit hebben we dan ook in samenwerking met Cardan gedaan. Ook om daarmee een audit aan te gaan. Mag je weer naar de volgende. Ja dus. Wat ik eigenlijk al zei, onze aanpak hier zag ik al heel mooi de overlap. Wat ik zei bij het begin zijn we gestart met scope bepalen. Dus wat ik al aangaf Vattenfall.nl, Mijn Vattenfall, de app Android, iOS en tevens de chatbot Nina die we gebruiken op de site. Die wilden we allemaal echt volledig toegankelijk hebben en dat hebben we dus gedaan door eind februari begin maart een nulmeting te laten doen. Zo hebben we eigenlijk genoemd. Dus we hebben een volledige audit op die domeinen laten uitvoeren door Cardan om te weten van he, hoe staan we er eigenlijk voor? Wat is wat is de gap waar we zitten en wat zou er ongeveer nodig zijn om compliant te worden? Volgende was eigenlijk dat we naar de berichtgeving agile teams dus dat dat wij gingen kijken van nou we hebben een x aantal findings over al deze platformen. Bij welke agile teams gaat dit nou allemaal liggen? Op basis daarvan hadden we. Wij hebben twaalf agile teams die er betrokken bij waren en konden we eigenlijk de taken daar allemaal aan verdelen. Wisten we ook een beetje de workload en wat staat er nou te wachten de komende periode? En om dan verder te gaan om het ook echt te verspreiden binnen die agile teams. Dus dat is de backlog en distributie. Zometeen daar ook even iets meer over, maar we hebben dat allemaal op DevOps gedaan waardoor heel makkelijk te monitoren was. Van waar staan we, hoe ver is agile team A en hoe ver is agile team B? En toen we dat eenmaal hadden verdeeld gingen we dus naar de verwerking. Dus eigenlijk verantwoordelijkheid agile teams: jongens, de 1 meeting is eind mei begin juni. Probeer alles opgelost te krijgen en ondertussen zullen wij heel veel support leveren, maar ook een strakke deadline, daar transparant in zijn. Maar wel zeggen van dit verwachten we en zo zullen we hier de hulp in bieden. Ga maar vast naar de volgende want dan zal ik het zo even iets verder specificeren. Wat ik aangaf, wij hebben dus een projectteam wat eigenlijk allemaal uit WCAG specialisten bestond. En met dat projectteam hebben we dus eigenlijk het hele plan binnen DevOps gemaakt. We hebben die gebaseerd op de vier hoofd criteria, dus robuust, begrijpelijk, bedienbaar en waarneembaar. En dan eigenlijk per team hebben we de taken allemaal verdeeld. Dus zoals je hier rechts in het voorbeeld ziet loyalty nou op zoekcriteria, info en relatie. En daar zaten dan een aantal findings bijvoorbeeld onder, aan de hand van de findings die wij initieel dus vanuit de audit kregen, hebben we al een soort van graadmeter aangehangen van is het een, aan de hand van T-shirt sizing. Is het nou een grote taak, is het een medium taak of is het gewoon een kleintje? Dus wat Marijn ook al zelf benoemde de alt tekstjes, dat waren de small, daar hielden we ongeveer rekening mee van hey, tussen nul en een uur zijn deze wel opgelost. Voor medium hadden we 1.00u tot een dag en large, dat waren echt wel grotere, wat complexere issues wat bijvoorbeeld hele componenten moesten worden aangepast, ik noem maar even wat. En dan zeiden van ja hier kan best wel eens langer dan een week voor zitten of we moeten daar zelfs afstemming met brand of wat dan ook voor doen. Dus aan de hand daarvan hebben wij toen alle taken verdeeld. Ik kon er eigenlijk ook heel duidelijk al zien van he, agile team A. Nou jullie hebben de komende x aantal sprints ongeveer 300 uur werk erin zitten en de andere, ik zeg wat 500 uur. Daarbij hebben we samen met het DevOps board hebben we daar een aantal handige links aangehangen. We hadden checklists, waar moet je op letten? Maar ook de W3.org ja, dat is naar mijn optiek best wel een beetje de bijbel geweest van hey, als je het nog niet begrijpt de WCAG en wat er allemaal moet gebeuren, kijk dan gewoon even want het geeft super duidelijk al aan van hey, je voldoet hier niet aan bijvoorbeeld met alt-teksten. Waar moet je dan op letten? Wat zijn de, wat zijn de richtlijnen? En aan de hand van die kleine tweaks hebben we een soort van handleiding aan iedereen kunnen geven die betrokken zou zijn voor hun domein om daar aan te werken. En tegelijkertijd hebben we ook gezegd tegen beide agile teams: ‘hey, wij zijn als projectteam zijn ondersteunend, faciliterend. Wij zullen jullie adviseren in alles wat er moet gebeuren en we helpen daar graag mee. Maar de volledige verantwoordelijkheid ligt bij de agile teams.’ Dus dat zorgt ook echt voor het eigenaarschap dat de teams er zelf hard voor moesten werken en ook zich er wel hard voor maakten dat ze voor de deadline alles opgelost hadden. Want... nou ja, om het heel kort te zeggen als je het bij de deadline nog niet goed had, dan stond er uiteindelijk bleven er een aantal findings over die wel aan het agile team gevestigd waren. Dus daardoor merkten we ook wel weer de intrinsieke drang dat mensen zich daar hard voor in wilden zetten en waardoor we ook heel veel gerealiseerd hebben kunnen krijgen. Mag je weer naar de volgende, Marijn. Wat ik dus aangaf, support dat dat hadden we vanuit het project er aan toegevoegd. Dit hebben we bij het begin ook al meteen gedaan door wat ik al zei, wij hebben ze zelf tot specialisten vijf personen laten opleiden, maar tegelijkertijd hebben wij ook, gelijk aan de nulmeting, dus de audit, hebben we voor alle content specialisten, UX designers en testers ook een één daagse cursus in samenwerking met Cardan gerealiseerd. De reden daarvoor was eigenlijk dat we dachten nou het is super goed als er ook bewustwording is en al een een basis van kennis over wat er moet gebeuren en voor wie we nou doen en dat die kennis daar ook meteen heel vers in zit. Dus alle tweaks en findings die er waren, die konden we eigenlijk al meteen een beetje aan de hand van de opleiding bekijken van oké, dus dit staat aan te komen. Dit moeten we ongeveer gaan doen. Wat we eigenlijk ook zorgt ervoor en een goede start met alle teams. En daarnaast hadden we met de WCAG specialisten erbij twee keer per week op kantoor inloopspreekuur gehouden en dat hield eigenlijk gewoon in dat wij dat de twee verschillende WCAG specialisten, zoals ik al aangaf bij begin, die waren multidisciplinair, dus dat bijvoorbeeld de content specialist met iemand van development samen daar zat en dat dat zij dat uur gewoon volledig beschikbaar waren om vragen aan te stellen. Wat we daaraan merkten is dat eigenlijk die twee dagen op kantoor dat het op en aan liep met mensen die toch wel weer vragen hadden. Collega's van hey, we zitten hier en we hebben deze finding. We lopen tegen deze issue aan. We kijken een beetje naar deze oplossing. Hoe denken jullie hier over na? En dat we eigenlijk door middel van dat inloopspreekuur best wel gericht naar oplossingen konden werken, wat eigenlijk ook het proces heeft bevorderd en dat we daar echt wel efficiëntie in hebben kunnen behalen. En tegelijkertijd hadden we voor die WCAG specialisten ook, nou ja, voor snelle vragen een soort van flexibele schil in de capaciteit ingebouwd. Dat betekende eigenlijk dat alle WCAG specialisten los gezien via teams, noem maar op, even benaderd konden worden. Vaak stonden ze ook bij me nog even aan het aan het bureau van we lopen hier tegenaan. Hoe kunnen we dit het beste oppakken? Wat naar mijn optiek ook goed heeft geholpen om de organisatie beter te informeren over wat is er nou nodig, maar ook met de kennis van hun dat ze dat ze die goed hebben over kunnen brengen. Glenn, ik kan me voorstellen dat zeker met die WCAG specialisten, dat je een soort vraagbaak in de organisatie creëert. Wat zijn er nog meer positieve dingen geweest die je misschien van tevoren niet had gedacht, maar wel gecreëerd zijn omdat je die specialist in huis hebt? Ben ik heel even zoekende wijs, specifiek naar op zoek, want er is vast wel wat. Maar ik kon er even niet zo op Oké, maar ik kan me voorstellen dat. Die kennis heb je op deze manier geborgd. Ja. Door expertise in huis te halen, door mensen daar verantwoordelijk voor te maken. En ik kan me op die manier ook voorstellen dat ze een soort, dat ook mensen zijn geworden die bewustwording hebben over gebracht. Ja, maar daar zo iets meer over dus volledig voor mijn voeten weg zeg maar. Goed dat je er dan op aanhaakt. Maar ja, daar zijn we inderdaad mee bezig, dus dat moet ook inderdaad bij het hele borging gedeelte. En ja nou ja daar worden nog flinke next steps in gemaakt, dus je mag anders naar de volgende slide. Dan kom ik er zo aan toe. Ja, wel even leuk om ook mee te nemen. Zoals ik al zei, we hebben het dus echt als project aangepakt. Het begon met audits, iedereen was opgeleid en we hadden de specialisten. We hebben daar vragen uurtjes aangeplakt en toen kwam de één meting. Zoals ik net al aangaf, dat was eind mei begin juni. Wat wij toen echt al merkte was nou, ik denk iets meer dan 90% van alle bevindingen die wij initieel hadden, waren in één keer juist opgelost. Maar wij zijn nu hartstikke druk bezig eigenlijk. Nou ja, eigenlijk toevallig. vandaag heb ik het goede nieuws gehad dat de laatste bevindingen ook daadwerkelijk zijn opgelost en door onze specialisten intern zijn goedgekeurd. Dus ja, wij kunnen nu stellen dat wij alle bevindingen die initieel door Cardan waren gevonden vanuit ons zoals wij hem nu zien zo goed als zijn opgelost. Dus dat is hartstikke top. Maar daarna projectmatig, dus de één meeting die we hebben gehad hebben we ook even een retro gedaan van: hey, wij hebben tussentijds al met alle product owners zat ik wekelijks van de twaalf agile teams van hey waar staan we nu, hoe gaat het bij jullie, waar lopen we tegenaan, maar ook om wekelijks te kijken van hé, welke issues lopen we tegenaan en draagt team A die alleen? Of hebben team B, C en D daar ook last van? En zo merkten we al heel snel van hey! Dit is best wel een hoge mate van betrokkenheid van alle teams, maar ook dat er heel veel samenwerking ontstond. Want naast heel accessibility en dat we wettelijk daaraan verplicht moeten zijn, zijn er natuurlijk voor alle teams zijn er ook nog andere prioriteiten qua projecten en was het wel belangrijk dat we eigenlijk elkaar konden blijven vinden om tot een goed resultaat te komen, maar niet dat de andere werkzaamheden er ook onder gingen lijden. Dus wat ik eigenlijk al aangaf ja we hebben toen een retro gedaan. Die heb ik met alle product owners mogen doen en dat was wel leuk om om ook te kijken van hey hoe hebben we nou afgelopen periode ervaren. Dus wat ik daarin inderdaad zag van hey we hebben echt hoe het projectmatig is aangepakt. Wekelijks dus met de product owners zitten, merkten zij ook van nou met alle teams merken we echt wel de hoge mate van betrokkenheid. We willen graag samenwerken, we willen elkaar en we willen elkaar ook erg graag helpen. Maar hebben we het ook, behalve op het sociale en menselijke hebben we ook een ander onderdeel echt bij die retro vast gepakt. En dit was van hoe het projectmatig ervaren. En dat is denk ik ook wel leuk om om te benadrukken van nou ja, de voorgaande jaren hebben we het eigenlijk wat losser gelaten of is het vanuit Vattenfall wat losser gelaten waardoor alle teams gewoon zelf verantwoordelijk waren. Maar nu hebben we er echt als dedicated team bovenop gezeten en veel sturing geboden. Waardoor de product owners toch wel hebben ervaren van nou die centrale coördinatie dat we eigenlijk heel duidelijk beeld hebben met hey, hier staan we en wordt op gemonitord. Dit moet er allemaal gebeuren, daarvoor zijn deze hulplijnen er. Dat werd als heel goed ervaren. Wat ook heeft doen leiden dat wij in een vrij korte periode ver zijn gekomen en nou ja, daardoor ook met het DevOps board wat we hadden was het eigenlijk gewoon heel duidelijk van team A. Je filtert erop en van ik zeg even wat. Van de honderd taken staan er nog twintig open. Weet je heel duidelijk waar je aan toe bent dus dit zorgt ook wel voor een duidelijk besef van oké, waar zitten we in de tijdlijn? We hebben ongeveer acht sprints ervoor ingerekend. Gaan we dit redden qua tijd of of wordt het lastig. En daarnaast hebben we ja tegelijkertijd. Wat ik ook zei, we hebben natuurlijk iedereen opgeleid en is de daardoor ook best wel een mooie organisatie gecreëerd met al een basiskennis van de European Accessibility Act. Maar dat daar ook een besef was van oké, waarom doen we dit en voor wie doen we het en wat moeten we daarvoor doen? En ik denk dat je nu wel maar naar de volgende mag, want dan kom je ook meteen bij een mooi punt om het te vieren. Ja, wat ik zelf al aangaf bij de wettelijke verplichting is natuurlijk 28 juni ingegaan om dat te vieren en dat we de één meeting eigenlijk behoorlijk goed doorheen waren gekomen hebben we een dag van de toegankelijkheid gehouden. Dit is iets wat we eigenlijk jaarlijks willen laten terugkeren, maar ook omdat het gewoon heel erg van belang is. Tijdens die dag hebben we gekeken naar voor wie we nou eigenlijk doen en waarom we het doen. Dus wij. We hebben eigenlijk het hele droge stof hebben achterwege gelaten, maar echt even gekeken van hey we hebben afgelopen periode met z'n allen gigantisch goed onze schouders eronder gezet en zijn heel ver gekomen. Hiervoor hebben dus een aantal onder andere gastsprekers uitgenodigd, waaronder ja, in de afbeelding zoals je hier ziet Eva van Eikenhout. Wellicht kennen sommige haar. Zij werkt bijvoorbeeld voor BNNVARA en zij heeft een beperking dat ze eigenlijk geen of verkorte armen en benen heeft. En zij vertelde eigenlijk op een hele inspirerende wijze wat nou haar beperking, haar heeft weerhouden, maar tegelijkertijd ook heeft gebracht. En eigenlijk door te laten zien wat voor kracht zij daar in mee nam en hoe ze eigenlijk haar leven toch alles heeft mogelijk gemaakt, konden we er een hele mooie inspirerende dag van maken. En tegelijkertijd hebben wij nog drie andere gasten uitgenodigd die allemaal ook een beperking hadden, waarvan eentje visueel beperkt was. Die was eigenlijk vrijwel volledig blind. Iemand met een motorische beperking en iemand die laaggeletterd was en in samenwerking met hun konden onze collega's eigenlijk het gesprek aangaan waarom we het dus ook doen en die bewustwording te creëren, maar tegelijkertijd ook met hun door onze applicaties of door onze website te lopen. Van waar lopen we nou nog tegenaan, waar kunnen we zelf nog verbeteren? En tegelijkertijd hadden we ook een partij uitgenodigd die voor ons kon stimuleren. Maar hoe het is om door websites bijvoorbeeld te lopen met kleurenblindheid, ik noem maar even wat, wat er uiteindelijk toe doen heeft leiden dat het echt een super inspirerende dag is geweest. Veel bewustwording mogen creëren, maar ook achteraf van mensen terug hebben gekregen, van collega's terug hebben gekregen dat dat het toch wel het extra sprankeltje gaf van oké, hiervoor hebben we de afgelopen periode gedaan. Goed om dit weten en waarom het zo belangrijk is dus dit gaf ook echt wel de motivatie om hier in door te zetten en Vattenfall met z'n allen gewoon volledig toegankelijk te maken en zorgen dat wij daar naartoe blijven werken. Dus dan mag je ook meteen naar de volgende slide, want dan ga ik een beetje naar het einde, dus ook de volgende stappen inderdaad, waar willen we naar toe en hoe willen we dat realiseren? Dat is eigenlijk voor Vattenfall basisniveau WCAG 2.2 voor iedereen dus, waar wij nu heel druk mee bezig zijn is eigenlijk alles al in het gareel brengen voor de toekomst. De volledige borging. Onderwerpen die er onder vallen zijn dus het afspraken met bijvoorbeeld de leveranciers. Nou, zoals je wellicht kan voorstellen, wij maken niet alles zelf, waaronder bijvoorbeeld de filmpjes. Die nemen bij partijen af, met die partijen gaan we gesprekken aan afspraken. Kunnen jullie standaard aantonen dat alle filmpjes die jullie hebben, dat die uit een WCAG approved player komt, dat de filmpjes dat daar rekening mee wordt gehouden? Dat als die worden gecreëerd dat die ook voldoen. Tegelijkertijd tijd voor nieuwe medewerkers, extern personeel. Als wij nu bijvoorbeeld designers inhuren of in dienst nemen, willen we dat zij bij inhuur eigenlijk al een basiskennis hebben. En als zij in dienst komen dat wij bij wijze een onboarding kunnen aanbieden met waar ze eigenlijk een basiskennis creëren en ook meteen een wat specifiekere kennis op bijvoorbeeld het design waar ze dan mee bezig moeten. Nou ja, dus ook de trainingsmogelijkheden. We zitten te kijken van hey, wat zijn de mogelijkheden voor e-learnings die we kunnen gaan bieden? Kunnen we dat allemaal zelf binnen huis trekken of in samenwerking met partners? Bewustwording. Nou ja, dat hoort eigenlijk ook bij die e-learning. En het belangrijkste die je straks ook een benoemde Marijn de design system. Zorg dat eigenlijk de blauwdruk voor alle componenten et cetera die je binnen je systemen hebt, dat die ook volledig toegankelijk zijn. Dus ik hoop dat we daar hele mooie stappen in kunnen zetten. We zijn daar echt al goed mee begonnen, maar dit moet naar mijn optiek ook echt wel gaan helpen om het toegankelijkheid als een olievlek uit te spreiden. Ook omdat de bewustwording er is, maar ook tegelijkertijd dat alles wat je uit de componenten bibliotheek pakt, dat tegelijk al voldoet, waardoor je zorgt dat dit in de toekomst een stuk makkelijker en vloeiender zou moeten gaan. En tegelijkertijd testing en tooling. Ja, Marijn gaf al aan ja er zijn gigantisch veel tools en AI, die maakt daar ook een grote slag in, wellicht een aantal uit van de luisteraars. Vandaag zullen misschien sommigen ook werken in een organisatie. Die het risico averser is voor zomaar tooling binnenlaten dus we zijn intern bijvoorbeeld ook aan het kijken kunnen we misschien tooling zelf gaan ontwikkelen of welke partijen kunnen we hier echt als professionele partijen aansluiten? Daar hebben we gesprekken voor lopen. Want ja, we merken gewoon dat binnen onze systemen we niet zomaar bijvoorbeeld Google extensies, ik zeg even wat kunnen aannemen. Daar en daar zijn het gewoon de risico avers voor. En de jaarlijkse audits. We hebben nu natuurlijk gigantisch grote audit gehouden om alles goed te checken, maar tegelijkertijd willen we jaarlijks wel wat kleinere audits blijven behouden om de bewustwording te creëren, maar ook gewoon scherp te blijven met z'n allen. Waar sluipen de foutjes ertussenin en wat moeten we en wat kunnen we daaraan doen? En daarvan jaarlijks wel weer op terug kunnen kijken. En dat alles om het einddoel dus te bereiken. En dat is digitale toegankelijkheid een standaard maken van al ons online diensten en tegelijkertijd natuurlijk in de interne processen. Dan ben ik ook precies op de tijd, volgens mij door de door de slides heen. Ja, dat klopt, klopt zeker. Nee dank je wel Glenn, Heel mooi en heel duidelijk verhaal. Heb je nog tijd voor één vraag? Want ik zie in ieder geval een vraag binnenkomen. Dus laten we vooral één vraag doen en dan afsluiten. Maar de vraag was hoe gaan jullie om met bestaande producten van leveranciers die niet in orde zijn? Goede vraag. Ja,, dat zijn wel zaken waar wij ook mee te maken hebben gehad. Wij hebben echt wel met een aantal leveranciers behoorlijk pittige gesprekken moeten houden. Wat wat ik net ook aangaf. Wij willen gewoon met alle leveranciers nog een keer los om tafel van hoe kunnen jullie aantonen bijvoorbeeld jullie maken onze filmpjes dat ze standaard voldoen, maar tegelijkertijd merken we ook wel dat of laten we zeggen dat is eigenlijk the next step, daar willen we naar toe. Maar tegelijkertijd, tijdens de afgelopen periode, waarin wij al heel snel volledig toegankelijk wilden zijn, merkten we ook dat niet alle leveranciers nog zo ver waren en sommige zelfs nog in het stadium waren van digitale toegankelijkheid. Komt er een wettelijke verplichting aan en waarom? Wat moeten we dan doen? En dat was best wel. Ook ja. Vervelende gesprekken houden van ja, dit verwachten we gewoon van jullie. En kom op hoe zit het nou en wat kunnen we van jullie verwachten en ik heb wel het idee dat we daar hele mooie stappen in hebben kunnen zetten. Maar we moet ook heel eerlijk zijn dat we daar met z'n allen en in samenwerking met de leveranciers ook echt nog wel ja next steps in kunnen zetten. Want ik denk dat iedereen er bewust van moet zijn dat digitale toegankelijkheid gewoon voor iedereen belangrijk gaat zijn. En ook als leveranciers zijnde. Eens, helemaal mee eens, oké dank je wel Glenn, dank je wel. Ik zal de webinar in ieder geval voor nu nog even kort samenvatten. We hebben het onder andere over eigenlijk een heel stuk theorie en de praktijk zoals dat bij Vattenfall en vooral door Glenn en zijn team gedaan wordt. Maar ja, om die EAA compliance in ieder geval te bereiken is het belangrijk om die systematische aanpak. Dat kan onder andere in vijf stappen neer te zetten. Door grondige audit te doen op je huidige situatie. Dus dat je ook de huidige situatie echt in kaart hebt en brengt je vervolgens naar de gaps gaat. Dus tot waar is die finish? Wat wil je bereiken, hoe groot is die cap en wat ga je vervolgens prioriteren? Je wil een realistisch actieplan en roadmap om vervolgens verbeteringen te kunnen implementeren en je resultaten goed te kunnen valideren. En tot slot wil je uiteraard een continue monitoring, dus dat het onderwerp echt verankerd is in de organisatie. En uiteraard, waar kan je dan nu weer mee verder en waar kan je dus ook vooral beginnen? En kijk vooral naar onze gratis whitepaper. Daar kan je een hele hoop informatie uithalen en ook inspiratie uit opdoen. Maar ga ook vooral aan de slag met je roadmap. En heb je daar nou echt hulp bij nodig? Laat het ons ook vooral weten en deel deze webinar alsjeblieft met collega's! Hij komt zoals al in het begin gezegd op YouTube en op onze website en ook de samenvatting zal op de website komen te staan. We gaan in ieder geval door met stappen om EAA compliant te worden. In deze aflevering wilde ik zeggen, met deze webinar en sluiten we dan nu af. Dus het stappenplan van EAA compliance van audit tot implementatie. Volgende week gaan we verder met de organisatie. Organisatorische impact en dan met name de teams, rollen en verantwoordelijkheden die daarbij komen kijken. En dat zullen we volgende week doen samen met VGZ. Dus ben daar vooral bij. En dan sluit ik natuurlijk altijd af met een cadeautje voor jou. Een mooie kortingscode gebruiken tot 30 november Dan jij dat ook alvast Glenn trouwens Mail vooral naar sales@cardan.com. Dan wil ik jullie graag allemaal bedanken. Dank je wel! Dank je wel voor de tijd en voor iedereen. Tot volgende week.