In deze 10 stappen word jij WCAG-specialist

Welkom en introductie Joris: Goedemiddag allemaal en welkom bij deze webinar over de opleiding tot WCAG-specialist. Fijn dat jullie er zijn. Het is nu rond het middaguur en we gaan beginnen. Het doel van deze sessie is om jullie een korte, praktische inkijk te geven in de opleiding tot WCAG-specialist. We gaan kijken naar hoe de opleiding is opgebouwd, wat je precies leert, en hoe zo'n les eruitziet. Ik zie dat er ook deelnemers bij zitten die de opleiding al volgen of hebben gevolgd. Jullie zullen vast veel herkennen. De sessie duurt ongeveer een uur. Wie ben ik? Laat me mezelf even voorstellen. Ik ben Joris, L&D-coördinator bij Cardan. Mijn werk brengt me door het hele land om organisaties te helpen met digitale toegankelijkheid. Wat we uit onderzoeken vaak zien, is dat toegankelijkheid nog niet overal goed geborgd is. Je kunt natuurlijk incidenten oplossen wanneer ze zich voordoen, maar wat veel belangrijker is, is dat teams duurzaam leren werken. Zodat dezelfde fouten niet steeds terugkeren. Samen met mijn collega-trainer Tim help ik teams om kennis op te bouwen. Het doel is dat ze bij een volgende audit beter scoren én dat ze intern een vraagbaak hebben voor toegankelijkheidsvragen. Vragen stellen tijdens de webinar Voordat we verder gaan: jullie kunnen gedurende de hele sessie vragen stellen via de Q&A in het meeting-scherm. Ik houd dat venster open en beantwoord vragen direct wanneer ze binnenkomen. Aan het einde is er natuurlijk ook nog ruimte voor vragen, maar ik geef de voorkeur aan live reageren. Zo kunnen we de sessie zo relevant mogelijk houden voor iedereen. Veelgestelde vraag: Hoeveel specialisten zijn er nodig? Een vraag die we vaak krijgen is: hoeveel WCAG-specialisten hebben we eigenlijk nodig in ons team? Een exact aantal is lastig te geven, maar het idee is dat elk team dat met digitale toegankelijkheid te maken heeft, profiteert van WCAG-specialisten. Als richtlijn noem ik altijd: maak ongeveer 10% van je team tot specialist. Dat is een ondergrens, geen harde regel. In kleinere teams of in zeer gemotiveerde teams kun je natuurlijk breder opleiden. Wat goed werkt, is om een specialist tussen niet-specialisten te plaatsen. Al doende stijgt het kennisniveau van het hele team. Dat noemen we circulair leren. De opleiding richt zich vooral op het kunnen toepassen van WCAG en het beantwoorden van vragen binnen de organisatie. Voor complex, full-time auditwerk is echt extra opleiding en praktijkervaring nodig. Veelgestelde vraag: Moet je developer zijn? Een andere vraag die vaak gesteld wordt: moet je developer zijn om deze opleiding te kunnen volgen? Nee, absoluut niet. Een beetje HTML kunnen lezen is genoeg om te starten. Natuurlijk helpt technische bagage bij technische issues, maar er komen ook content- en designvraagstukken aan bod. Basiskennis HTML en CSS kun je in korte tijd opdoen. De opleiding leert je vooral goed kijken, toetsen, en bevindingen helder verwoorden en overbrengen naar anderen in je organisatie. Wat levert de opleiding praktisch op? Wat ga je nu concreet leren in deze opleiding? Ten eerste doorloop je álle 55 succescriteria van de WCAG. Je oefent met het herkennen van problemen, het testen ervan, en het rapporteren. Ten tweede leer je bevindingen zo te formuleren dat ze landen bij de juiste mensen. Je leert ook oplossingsrichtingen aan te dragen. Ten derde bouw je vlieguren op met gerichte oefeningen. Na de opleiding kun je zelfstandig eenvoudige onderzoeken en controles doen. Denk aan het controleren van knoppen, alt-teksten, formulieren, dat soort zaken. Voor grote, complexe portalen is vaak meer begeleiding en ervaring nodig. Daarvoor bestaat er een aparte beroepsopleiding tot WCAG-onderzoeker. Opbouw en planning van de opleiding Laten we eens kijken naar hoe de opleiding is opgebouwd. De opleiding bestaat uit zeven bijeenkomsten met in totaal twaalf thema's. Per dag verdiepen we ons in een subonderwerp. Bijvoorbeeld: kleur, tekst, toetsenbord en muis, of fouten. Ongeveer de helft van een dag bestaat uit praktijkoefeningen. Soms werk je vanuit een onderzoekstool, waar je bevindingen gaat zoeken en bespreken. Soms werk je vanuit een designtool, bijvoorbeeld om een formulier op te maken en vooraf risico's te ondervangen. De eerstvolgende reeks start op 30 oktober en loopt door tot ongeveer februari. Cardan Auditor: de onderzoekstool Tijdens de opleiding krijg je tijdelijk onbeperkte toegang tot Cardan Auditor. Dat is onze onderzoekstool. Met deze tool kun je veelvoorkomende bevindingen sneller vastleggen. Bijvoorbeeld: een afbeelding zonder alt-tekst. Je kunt zo'n bevinding koppelen aan meerdere URL's zonder alles opnieuw te hoeven typen. De tool is ingericht op samenwerken en ondersteunt de Cardan-methode. Zo houd je overzicht en werk je efficiënter. Buiten de opleiding is de tool ook los te gebruiken. Er is een demo beschikbaar als je daar interesse in hebt. Online leeromgeving Naast de live-sessies is er ook een online leeromgeving. Dat was voorheen toegankelijkleren.nl, maar komt binnenkort onder een nieuwe naam. Daar vind je alle theorie: de officiële WCAG-teksten met begrijpelijke uitleg in het Nederlands. Zo kun je vooraf lezen en in de bijeenkomsten vooral praktisch aan de slag. Na elke sessie kun je het geleerde direct toepassen in je eigen werk. Dat is iets wat cursisten vaak als grote meerwaarde noemen. Voorbeeld uit de inhoud: Gebruik van kleur Laat me een concreet voorbeeld geven van wat je leert. We gaan even kijken naar het succescriterium "Gebruik van kleur". De regel is: kleur mag nooit het enige visuele middel zijn om informatie over te brengen, een actie aan te geven, of elementen te onderscheiden. Denk bijvoorbeeld aan foutmeldingen in formulieren die alleen met rode randjes worden aangeduid. Voor kleurenblinde gebruikers of screenreader-gebruikers is dat ontoereikend. Je moet altijd een tweede signaal toevoegen. Bijvoorbeeld een tekstuele foutmelding, een icoon met aria-label, of een programmatisch vastgelegde status. In de training oefen je met het ontcijferen van de soms wat cryptische WCAG-tekst. Je leert dit vertalen naar de webcontext en je leert uitzonderingen herkennen. Scheidslijnen tussen criteria herkennen Een belangrijk onderdeel van de opleiding is het leren scheiden van bevindingen. Wat hoort bij dít succescriterium? En wat is óók fout, maar valt onder een ánder criterium? Goed onderzoek betekent dat je precies benoemt welke norm geschonden is en waarom. Zo kunnen ontwikkelaars en designers gericht aan de slag om het op te lossen. Fouten en foutidentificatie Een terugkerend aandachtsgebied in de opleiding is foutidentificatie. Hoe weet de gebruiker wat er misging? Waar ging het mis? En wat moet hij of zij doen om het op te lossen? De WCAG kent meerdere criteria rond fouten: identificatie, beschrijving, en preventie. In de opleiding leer je hoe je formulieren en processen zo ontwerpt dat fouten duidelijk, consistent en toegankelijk worden gecommuniceerd. En waar mogelijk: hoe je ze voorkomt. Tools en technieken Tijdens de opleiding werk je met een aantal standaard tools. Tot de standaardset behoren onder andere een kleurcontrast-tool, zoals de Color Contrast Analyzer. Ook de Web Developer-extensie, waarmee je snel CSS uit kunt zetten, viewport-resoluties kunt testen, en de kopstructuur kunt inspecteren. Daarnaast gebruiken we een CSS-override-tool, bijvoorbeeld Stylus, om bepaald gedrag te simuleren. Je krijgt desgewenst een korte checklist met aanbevolen tooling en instellingen. Materiaal achteraf, examen en community Nog even wat praktische zaken. De slides worden niet gedeeld, omdat de sessies vooral gesproken en demonstratie-gericht zijn. Maar je ontvangt wel de opname van deze webinar en een beknopte checklist. Tijdens de opleiding is er natuurlijk begeleiding en kun je vragen stellen. Na afloop is er een examen. En je kunt aansluiten bij de community om na de opleiding te blijven sparren over toegankelijkheidsvraagstukken. Kernboodschap en afsluiting Laat me afsluiten met de kernboodschap van deze opleiding. De opleiding richt zich op toepassen. Je leert WCAG-criteria lezen, onderzoeken, communiceren en verbeteren binnen je eigen organisatie. Met de combinatie van theorie, oefenen, de Auditor-tool en de leeromgeving vergroot je snel je impact. Voor complex, full-time auditwerk is er zoals gezegd een vervolgtraject met extra vlieguren. Zijn er nog vragen? Dan hoor ik die graag via de Q&A. Dank jullie wel voor het meeluisteren.