Een gebruiksvriendelijke website zorgt voor meer blije bezoekers
Marlies Klooster, aanjager digitale toegankelijkheid bij de VNG, wees ons via LinkedIn op een interessante column over gebruiksvriendelijkheid van websites in de Volkskrant. Het zorgde voor een leuk gesprek. Tijd om eens samen te kijken hoe digitale toegankelijkheid, gebruiksvriendelijkheid en een betere gebruikerservaring (user experience) hand-in-hand gaan.
Bij het invullen van mijn geboortedatum begint de kalender in maart 2022. Dat wordt 551 maanden terugklikken.
Jasper van Kuijk – Volkskrant
Pfff… wat een gedoe!
“551 maanden terugklikken”. Die frustratie omschrijft Jasper van Kuijk in zijn column. In een online formulier moest hij zijn geboortedatum invullen. Er verscheen een datumkiezer. Deze begint op “vandaag”. Het eerste idee dat je krijgt, om bij je geboortedatum te komen, is per maand terugklikken. Net zo lang, totdat je bij het jaar en de maand komt waarin je bent geboren. Gedoe!
Maar is het ook echt een toegankelijkheidsprobleem? Nee. Niet echt tenminste. Als we het artikel lezen dan zien we hiervoor niet direct een probleem voor de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG).
Iedereen moet op een eigen manier de geboortedatum kunnen invullen. Sommige bezoekers gebruiken een toetsenbord of ondersteunende technologie die hierop lijkt. Andere bezoekers gebruiken een muis, touch-bediening of besturen de computer met hun stem.
De meeste datumkiezers zijn te bedienen met de muis en met “touch”. Spraakbediening is niet altijd goed mogelijk, vooral omdat zo’n dialoogvenster heel veel verschillende knopjes heeft. Maar het zou in principe wel moeten kunnen.
En gebruikers van een toetsenbord dan? Ook voor hen is het geen probleem. Jasper schrijft al dat je óók je datum kan typen, ook al is dat totaal niet duidelijk.
Uiteindelijk zie ik dat er boven het dialoogvenster een onopvallend, lichtgrijs balkje staat (…) In dit balkje staat ‘selecteer datum’ en daarnaast een kalendericoontje. Stiekem blijk je hierin ook gewoon de datum in te kunnen typen.
Jasper van Kuijk, Volkskrant
Slechte gebruikerservaring voor iedereen
Een datumkiezer voor een geboortedatum is voor iedereen vervelend. Het zorgt voor de meeste mensen voor een slechte gebruikerservaring. Een geboortedatum heeft altijd dezelfde vorm, die voor iedereen prima te onthouden is. Een datumkiezer is dus “overkill”. Of zoals Jasper het zo mooi omschrijft: “het verkeerde interactiepatroon”.
“Dom datum dialoogvenster” zoals gebruikt in de column.
Bron: Volkskrant.nl
Voor bezoekers met een functiebeperking kan dit helemaal vervelend zijn, zeker als de datumkiezer niet goed wordt voorgelezen of niet goed te bedienen is. Het kost dan allemaal nog meer tijd om het formulier in te vullen. Het gewoon typen van de geboortedatum is dan veel sneller.
Alle problemen met de datumkiezer op een rij
In de column worden diverse problemen beschreven. We zetten ze voor je op een rij:
“Selecteer datum” Als je in dit onopvallende balkje met de misleidende instructie klikt, blijk je toch gewoon een datum in te kunnen tikken.Per maand heen/terug Geen visuele aanwijzingen hoe je hele jaren heen of terug kunt klikken. Er zijn alleen pijltjes waarmee je van maand wisselt.Maand/jaar blijkt klikbaar Door te klikken op het jaartal blijkt dat je wél per jaar vooruit en achteruit kan.Opent op vandaag De datumkiezer opent standaard op de “vandaag”. Dat is niet logisch bij een geboortedatum, zeker niet als in het formulier wordt verwacht dat je minimaal 18 jaar bent.Terug naar huidige datum Onderaan staat ook een link om terug te gaan naar “vandaag”. Dat is alleen nuttig als je een datum invoert die in de buurt van vandaag ligt, wat niet zo is bij een geboortedatum.
Toegankelijkheidsproblemen in de datumkiezer
Maar zijn er dan helemaal geen problemen met de WCAG met deze datumkiezer? Moeilijk te zeggen, want we moeten het natuurlijk doen met de leuke column van Jasper. Uit het artikel en de afbeelding van de datumkiezer halen we wel de volgende (potentiële) problemen:
Onvoldoende kleurcontrast van het datum invoerveld
Onvoldoende kleurcontrast van de huidige dag (oranje met witte tekst)
Een misleidende instructie “Selecteer datum”, terwijl je dit ook kan typen
Het ontbreken van een zichtbaar label boven het invoerveld
Als je de afstand van woorden en letters aanpast om ze beter leesbaar te krijgen, is de instructie in het invoerveld helemaal onduidelijk
Daarnaast zouden er nog technische problemen in datumkiezer kunnen zitten. Hierdoor heeft hulpsoftware moeite om te bepalen wat er wel of niet voorgelezen moet worden. Vaak weet hulpsoftware niet wat de huidige dag is. Als je de datumkiezer ziet is dat meteen duidelijk doordat deze dag een andere stijl (bijvoorbeeld kleur) heeft.
User experience en toegankelijkheid gaan samen
Een goede user experience (UX) designer of interactieontwerper houdt rekening met de gebruikerservaring van álle gebruikers. Ook met de bezoeker die wat moeite heeft met het gebruik van het internet, bijvoorbeeld door een beperking of leeftijd.
Digitale toegankelijkheid en UX-design zorgen er samen voor dat je website (of app) gebruiksvriendelijker wordt voor iedereen. En meer blije bezoekers zorgt voor voor meer conversie en voor een beter imago voor je bedrijf of organisatie. Investeren in digitale toegankelijkheid is dus echt de moeite.
In onze onderzoeken en adviesgesprekken denken we dan ook graag mee met de ontwerper of bouwer. Hierdoor wordt je website nog een stuk beter. Digitale toegankelijkheid is erg belangrijk, maar het moet ook gewoon prettig zijn voor alle andere websitebezoekers.
Training digitale toegankelijkheid voor UX-designers
In onze training “Digitale toegankelijkheid voor UX-designers” krijg je praktische tips over hoe je er voor zorgt dat jouw website of app ook echt een gelijkwaardige en prettige ervaring geeft voor alle soorten gebruikers.
De training is perfect voor UX-designers, interactieontwerpers, SEO en CRO specialisten en marketeers die samen met hun opdrachtgever kijken hoe ze het beste uit de website kunnen halen.
De training zit vol met “Ooo… doe ik het daarom” en “Aaah… zit dat zo!”. Doordat je net iets anders naar elementen (zoals een datumkiezer) gaat kijken, ga je ze ook beter gebruiken. Of je kiest uiteindelijk voor een veel eenvoudiger alternatief. Dat is misschien dan niet zo “fancy”, maar wel een stuk gebruiksvriendelijker.